|
:: سرآمد علم جغرافیای نوین(به مناسبت سالروز درگذشت محمدحسن گنجی؛)
بازدید : 752
تاریخ ارسال : 29/4/1393
|
fjrigjwwe9r2Admin_News:text محمد حسن گنجی از مفاخر و سرآمدان علم جغرافیای ایران زمین است که نتیجه ی سال ها کوشش و تلاش او در عرصه ی این دانش سبب شد تا پدر علم جغرافیای نوین لقب گیرد.
محمد حسن گنجی 21 خرداد 1291 هجری خورشیدی در بیرجند دیده به جهان گشود. وی تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در زادگاه خود و در مدرسه ی شوکتیه ی این شهر سپری کرد و پس از آن برای ادامه ی تحصیل به تهران رفت و در دارالمعلمین عالی تهران به دریافت درجه ی کار شناسی در رشته ی تاریخ و جغرافیا موفق شد.
او به عنوان دانشجوی نمونه به اروپا فرستاده شد و در دانشگاه ویکتوریا منچستر انگلیس به تحصیل ادامه داد و در1317 هجری خورشیدی لیسانس تخصصی خود را در جغرافیا گرفت.
محمد حسن گنجی با استفاده از بورس تحصیلی در 1331 به آمریکا رفت و در دانشگاه کلارک مشغول به تحصیل شد و توانست در رشته ی جغرافیا، دکترای خود را دریافت کند و پایان نامه ی خود را درباره ی آب و هوای ایران نوشت.
او پس از بازگشت به ایران در دانشگاه تهران، آنچه را که سال های متمادی اندوخته بود به دانش پژوهان جوان کشورش آموخت و با درجه ی استادی در 1358 بازنشسته شد، اما هیچ گاه دست از تحقیق برنداشت.
جغرافیدان ارزنده ی ایرانی در کنار فعالیت های آموزشی خود در دانشگاه تهران در موسسه ها و انجمن های گوناگون چون انجمن جغرافیایی انگلیس، هیات تحریریه دایره المعارف بریتانیا، انجمن آمریکایی پیشرفت علوم، انجمن جغرافیایی کشورهای آسیا و آفریقا، کمیته ی ملی آب شناسی یونسکو، کمیسیون همکاری فرهنگی ایران و فرانسه، هیات ممیزه دانشگاه تهران، شورای عالی مردم شناسی، شورای عالی آمار، کمیته ی جغرافیایی فرهنگستان ایران و اتحادیه ی انجمن های علمی عضویت داشت و همچنین ریاست نخستین کنگره جغرافیدانان ایران و اداره ی کل هواشناسی ایران را عهده دار بود.
او در بیست و نهمین کنگره ی اتحادیه ی بین المللی جغرافیایی در کره ی جنوبی در سال 2000 میلادی به عنوان یکی از 15 جغرافیدان برجسته ی جهان شناخته شد و سازمان هوا شناسی جهانی، جایزه ی علمی سال 2001 خود را به وی اعطا کرد.
این محقق و پژوهشگر بزرگ در عرصه ی جغرافیا 12 کتاب به زبان فارسی، 14 کتاب به زبان انگلیسی و بیش از 100 مقاله در رشته ی جغرافیا و هوا شناسی نگاشته که از آن میان می توان به: جنگ و جغرافیا یا روابط دول بزرگ در اقیانوسیه، جغرافیای سال پنجم و ششم ابتدایی، آمار بارندگی ایران، کتاب های جغرافیای دبیرستان از سال اول تا سال ششم، فهرست مقاله های جغرافیایی، جغرافیای ایران، اطلس اقلیمی ایران، مجموعه ی 33 مقاله ی جغرافیایی، جغرافیا در ایران از دارالفنون تا انقلاب اسلامی و تاریخچه ی جغرافیا در تمدن اسلامی اشاره کرد.
این جغرافیدان نامدار از اوایل انقلاب 63 لوح تقدیر از مرکزهای آثار و مفاخر علمی، چهره های ماندگار، انجمن های علمی جغرافیایی و دانشگاه ها دریافت کرده است و از او به عنوان بنیان گذار دانش جغرافیای نوین و هواشناسی در ایران نام برده می شود.
سرانجام پدر جغرافیای نوین ایران پس از یک سده تحقیق و پژوهش های علمی در زمینه ی جغرافیا و هواشناسی در 29 تیر 1391 هجری خورشیدی دار فانی را وداع گفت اما آثار و نوشته های این اندیشمند بزرگ یادگارانی ارزشمند برای دانش پژوهان این رشته است.
|